Kuran’da çokeşlilikten bahseden ayet 4 Nisa Suresi’nin 3. ayetidir. Önce ayeti okuyalım sonra bu ayetten anlaşılanları ortaya koyalım. Bu konuda ortaya atılan belli başlı yanlışları da düzeltmeye çalışalım.

4 Nisa Suresi 3 Yetimler konusunda adaleti koruyamayacağınızdan korkarsanız, sizin için temiz kılınan kadınlardan ikişer, üçer, dörder nikâhlayın. Eğer bu durumda adaleti gözetemeyeceğinizden korkarsanız, bir tek kadınla yahut yeminlerinizin/sağ ellerinizin sahip olduklarıyla yetinin. İşte bu, haksızlığa sapmamanız için en uygun yoldur.

Öncelikle söylemek gerekir ki Allah çokeşliliği emretmez. Yani bu mümin erkekler üzerine bir şart değildir. Allah sadece bu konuda onlara izin vermiştir. Bu inanan erkekler tarafından mutlaka uygulanması gereken bir durum değildir ama eğer inanan bir erkek birden çok kadınla nikahlanmak isterse bu onun için mümkündür. Bu durumu yukarıdaki ayetten çıkarabileceğimiz gibi Kuran’ın genelinden de çıkarabiliriz. Kadınların aynı anda birden fazla erkekle nikahlanmasını yasaklayan Kuran erkekler için böyle bir yasaktan bahsetmez.

Çokeşlilik konusunda düzeltilmesi gereken bir diğer yanlış yargı ise evlenilebilecek kadın sayısının 4 ile sınırlanmış olduğudur. Allah bu ayette en çok dörder dememektedir. Sadece örnek olması açısından birer ikişer diye saymaktadır.

Yalnız yukarıdaki ayet dikkatlice okunduğunda görülecektir ki aslında Allah tarafından kendilerine verilen bu izin erkeklere tamamen özgür bir ortam da sağlamamaktadır. Allah ayette erkeklerin çok eşli oldukları durumlarda kadınlar arasında adaleti sağlamakla yükümlü olduklarını söylüyor. Ve hatta bunu başaramazsanız tek bir tane ile yetinin diyor. Bu ilke kuşkusuz kadını koruyan bir ilkedir. Bugünkü hayatlarımıza baktığımızda evli olan bir erkeğin ikinci/üçüncü eş ile evlendiği takdirde gerçekten adaletli olabilmesi için ilk eşini durumdan haberdar etmesi gereği gibi bir mantık çıkıyor ortaya. Yalnız bu konu da yanlış anlaşılmamalı. Evet mantiken pratikte bu gerekli gibi gözükse de Allah eşleri durumdan haberdar edin diye bir hükümde bulunmuyor. Yani erkek isterse pek ala evliliklerini kadınların birbirlerinden habersiz olacakları şekilde yürütebilir hatta eşler arasında adaletsiz de olabilir. Yani Allah erkeği adaletli olma gereği ile bağlıyor da olsa esas olarak erkeğe çok eşlilik iznini veriyor. Kuşkusuz bunun hesabını da ahirette Allah’a verecektir. İnananların bu konuda son derece net olmaları gerekiyor. 21. yüzyılın değerlerine uyduracağız diye Kuran’ı, Allah’ın sözünü eğip bükmek bir mümine asla yakışmaz.

Bu tabi ki demek değil ki kadınlar eşlerinin ikinci üçüncü evliliklerin kabul etmek zorundalar. Allah erkeğe bu izni vermiş ancak kadına da boşanma hakkı vermiş. Öyleyse kocasından şüphelenen ya da kocasının başka evlilikleri olduğunu bilen bir kadın bu durumdan rahatsız olup boşanma kararı alabilir. Yani Sibel Üresin’in dediği gibi Allah erkeği kadının efendisi diye nitelemez. Allah insanları kadın ve erkek olarak iki farklı cinste yaratmıştır ancak efendi olan ancak kendisidir. (Allah Kuran’da en hayırlınız takvaya en sıkı sarılanınızdır demektedir. ) Her bireyin özgürlüğü ve özgür iradesi vardır. Kadınlar da kimle evlenip kimden ayrılacakları, kime ne derece uyum sağlayacakları, kime ne kadar uyacakları gibi konularda seçme hakkına tabi ki sahiptirler.

Öyleyse Allah’ın verdiği bu izin her iki taraf için de emir değildir. Yani ne erkekler bunu uygulamak ve birden fazla kadın ile evlenmek zorundadırlar ne de kadınlar buna katlanıp eşlerini başkaları ile paylaşmak zorundadırlar. Bir mümine yakışan da Allah’ın çizdiği sınırları magazine kaçmadan en yalın, en net haliyle ortaya koymaktır. Bu konuda tartışacak, söz söyleyecek herkesin bundan sonra böyle davranması dileğiyle..